De arrestatie van Pablo Hasél: rapper, activist en recidivist in vuilbekkerij.
Recht op vrije meningsuiting in gevaar in een land waar het fascisme na de dood van Franco nooit helemaal uit de staatsstructuren is verdwenen.
40% jeugdwerkloosheid. Europees koploper. Zij die meer geluk hebben, worden onderbetaald.
Het gevoel bij veel jongeren dat er niets van het systeem te verwachten valt. Ook mensen die de dictatuur hebben meegemaakt trekken meer en meer de straat op.
Corona-vermoeidheid.
Heel lage opkomst bij de regionale verkiezingen van vorige week. De “stemlozen” brengen nu op straat hun stem uit
Verbond van anti-fascisten en de internationale ACAB (All Cops Are Bastards) beweging.
De zoveelste economische crisis.
Onbetaalbare woningen en brute huisuitzettingen bij mensen die hun hypotheek niet meer kunnen betalen.
Resultaat:
Vuilniscontainers die in vlammen zijn opgegaan.
Brandplekken en geur van verbrand plastic op het asfalt. Door het vuur aangetaste bomen.
Banken met gesloopte ramen en geldautomaten, ook winkels met luxeartikelen geviseerd.
Spoor van anti-fascistische graffiti doorheen de stad.
Politieaanpak, sociale gelijkheid en woningproblematiek op de agenda van de vorming van de nieuwe Catalaanse regering.
Sinds de arrestatie van de Catalaanse rapper Pablo Hasél stonden afgelopen week verschillende Spaanse steden ‘s avonds letterlijk en figuurlijk in lichterlaaie in naam van het recht op vrije meningsuiting. De federale coalitieregering kibbelt over de aanpak van de straatguerilla. In Catalonië gaat het door de rellen over een hervorming van het Catalaanse politiemodel, in de verkennende gesprekken voor een regionale regeringsvorming tussen de nationalistische partijen ERC, CUP en JuntsxCat. De reden is het buitensporige geweld dat de Mossos d’Esquadra (Catalaanse politie) aanwenden om de betogers uiteen te drijven.
De strategie die de Mossos (en ook andere Spaanse politiekorpsen) gebruiken is een uitvinding van de Catalaan David Piqué, de in 2016 plots overleden commissaris-generaal voor territoriale coördinatie van de Mossos d’Esquadra. Naar aanleiding van de hardnekkige krakersbeweging, in de jaren negentig van de vorige eeuw in de activistische wijk Gràcia in Barcelona, ontwikkelde hij het Sherwood Syndroom. Het verwijst naar de legende van Robin Hood. Robin Hood besliste zelf welke rijken er werden beroofd en aan welke armen de buit werd geschonken.
De theorie van Piqué bepaalt dat wanneer een demonstratie nog niet gewelddadig is, er door de politie moet worden geprovoceerd door middel van willekeurige, brute aanhoudingen. Het gevoel van vernedering dat dit produceert, heeft als bedoeling de gemoederen op te hitsen om een veldslag uit te lokken. Wanneer de betogers agressief beginnen te worden, zal de politie niet reageren. Op het ogenblik dat het geweld escaleert, zal de politie zich terugtrekken tot het punt dat er zoveel schade wordt aangericht dat het sociaal onaanvaardbaar wordt.
Op dat ogenblik rukt de politie razendsnel uit zodat de demonstranten niet de kans krijgen om te vluchten. Dan begint de beoogde veldslag waardoor de politie de betogers met geweld kan uiteendrijven en massaal arrestaties kan verrichten. Piqué geeft in zijn theorie wel toe dat er zo onschuldige slachtoffers kunnen vallen.
Omdat de protesten in Madrid deze week zich concentreerden op één plek was deze tactiek des te meer duidelijk merkbaar. De demonstranten verzamelden op het plein Puerta del Sol dat smalle toegangsstraten heeft. Eerst controleerde de Policia Nacional de mensen die het plein opkwamen met het voornemen om ergernis op te wekken. Daarna verhinderden ze de betogers om het plein te verlaten. De politie begon vervolgens willekeurig mensen te bedreigen. Langzaamaan groeide de agressie onder de demonstranten totdat een massaal gevecht ontstond waardoor de plaza door de arm van de wet kon worden schoongeveegd.
Het is een opus moderandi die al langer dan vandaag ergernis oproept. In Catalonië zijn de Mossos d’Esquadra verontwaardigd over het zware geweld dat ze de afgelopen dagen op straat tegenover zich kregen en over de vraagtekens van de Catalaanse politici i.v.m. hun optreden. Het lijkt onvermijdelijk dat dit wordt opgenomen in het regeerakkoord van de toekomstige regionale regering.
Juan Carlos I, de vorige koning van Spanje, een maffiabaas noemen in een rapnummer of beweren dat de vijand een Jood is tijdens een bijeenkomst van 300 nostalgici van ex-dictator Franco. Waar begint en stopt het recht op vrije meningsuiting ? In Spanje wordt er dezer dagen uitvoerig over gedebatteerd en het veroorzaakte zware rellen in verschillende Catalaanse steden en in Valencia. In Barcelona verloor een jonge manifestante een oog door vermoedelijk een rubberkogel van de politie. Vanavond is er opnieuw protest dat ook is overgeslagen naar de straten van Madrid.
De aanleiding van de onvrede is de arrestatie van de militante Catalaanse rapper Pablo Hasél omdat hij in zijn teksten geregeld verwijst naar Juan Carlos I met koosnaampjes als maffiabaas, parasiet en crimineel. Hasél beschouwt zichzelf een communist en kwam de afgelopen zeven jaar al herhaaldelijk in aanraking met het gerecht voor het schofferen van het Spaanse koningshuis en staatsinstellingen en koketteren met terroristische organisaties, zowel in zijn rapnummers als op Twitter. De vorige keren kreeg hij een voorwaardelijke straf maar omdat hij van geen ophouden wil weten, vond de Audiencia Nacional (beroepshof in Madrid) het nu welletjes. Hij werd veroordeeld tot negen maanden gevangenis voor het aanmoedigen van terrorisme en beledigingen aan de monarchie.
De rechtbank baseert zich op de ley mordaza (muilkorfwet): een uitbreiding van artikel 578 van de Spaanse strafwet waardoor rechters gemakkelijker het verheerlijken van terrorisme kunnen veroordelen, ook al valt het binnen een niet letterlijk te interpreteren artistieke context. De aanpassing kwam er in de periode van de conservatieve regering Rajoy na de terreuraanslagen in Parijs van 2015. Sindsdien werden er al tientallen artiesten veroordeeld zoals de Mallorcaanse rapper Valtonyc die drie jaar geleden naar België vluchtte. Pablo Hasél had tot vorige vrijdag de tijd om zich aan te bieden bij de gevangenispoort maar hij verschanste zich met medestanders in de universiteit van zijn thuisstad Lleida. Daar werd hij gisteren door de Mossos d’Esquadra (Catalaanse politie) opgepakt.
Het is altijd de bedoeling geweest van de huidige coalitieregering met de socialistische PSOE en het linkse Unidas Podemos om de muilkorfwet terug te draaien. Unidas Podemos liet er geen gras over groeien en kondigde na de arrestatie van Hasel aan dat ze kwijtschelding van straf hebben aangevraagd bij het Ministerie van Justitie wegens zware tegenstrijdigheden met de realiteit. Juan Carlos I vertoeft al maanden in ballingschap in de Emiraten, op de vlucht voor de strafrechtelijke feiten waarvan Pablo Hasel hem beschuldigt. Tijdens zijn proces verklaarde Hasél dat hij alleen maar rapt over misdrijven van het koningshuis die je in alle media kan lezen en horen. Hij zei tegen de rechter dat er onvoldoende gevangenissen zijn in Spanje om al die journalisten achter de tralies te zetten. “Ik sta niet terecht omwille van wie ik ben maar wegens mijn overtuigingen”. Toen hij gisteren door de agenten werd afgevoerd, riep hij “dood aan de fascistische staat”.
Wat ook een anomalie is, is dat uitgerekend afgelopen zaterdag 300 mensen hulde brachten aan La División Azul in Madrid en daarbij openlijk hun fascistische, anti-communistische en xenofobe sympathieën uitten. De «Blauwe Divisie» was een legioen Spaanse vrijwilligers, die als wederdienst voor Hitlers steun aan Franco tijdens de Spaanse burgeroorlog, meestreden aan het Oostfront. Een van de sprekers op de bijeenkomst was Ignacio Menéndez, advocaat van een van de leden van een extreemrechts doodseskader dat in 1977 vijf arbeidsadvocaten vermoordde. Hij vroeg de aanwezigen om de COVID-19 maatregelen niet na te leven: “Het is noodzakelijk dat je de avondklok overtreedt, dat je je familie en vrienden ontmoet en dat je elkaar omhelst want fascisme is vreugde”. Er was ook een korte religieuze dienst voor een herdenkingsteken van La División Azul, waarop een bloemenkrans met een nazi-swastika was geplaatst. De priester zei o.a.: “Het marxisme probeert de vrede van onze samenleving te verstoren en Jezus Christus uit ons leven te verbannen”.
De extreemrechtse partij Vox verdedigt de bijeenkomst
Hoewel alle aanwezigen ook de fascistische groet uitbrachten (in Spanje kom je daar vlot mee weg), was de bijeenkomst wellicht ongemerkt voorbijgegaan mocht een 19 jarige vrouw in een blauw falangistisch hemd (*) ook niet even het woord hebben gevoerd. “Het is onze allerhoogste plicht om voor Spanje te vechten, om voor Europa te vechten, dat nu zwak en geliquideerd is door de vijand. De vijand zal altijd dezelfde zijn, zij het met verschillende maskers: de Jood. […] De Jood is de schuldige en de Blauwe Divisie vocht tegen hen”. Naar aanleiding van de speech van de nieuwe poster girl van extreem-rechts is het openbaar ministerie in Madrid een onderzoek begonnen naar aanzet tot haat en hoe het mogelijk is dat de herdenking werd toegelaten.
Justitie dat rappers als terroristen beschouwt en een onafhankelijkheidsreferendum als een staatsgreep maar wegkijkt voor openlijk fascisme, zolang het niet breed in de media wordt uitgesmeerd: er is iets grondig mis met de Spaanse instellingen.
(*) Falangisme: extreemrechtse politieke beweging in het Spanje van de jaren 30 van de vorige eeuw.
Barcelona Schrijfsels 